Zrozumienie pojęcia elastyczność cenowa podaży tak samo, jak w przypadku elastyczności cenowej popytu, należy zacząć od działa prawo popytu, ponieważ konsument reaguje zgodnie z jego działaniem:
- wzrost ceny powoduje spadek popytu (P↑ → QS↑),
- spadek ceny powoduje wzrost popytu (P↓ → QS↓).
Zasada wyjaśnia, kiedy następuje wzrost lub spadek podaży, ale nie wyjaśnia o ile (z jaką siłą). Cenowa elastyczność podaży pozwoli nam na dokładne wyznaczenie, o ile nastąpi wzrost lub spadek podaży.
Spis treści:
- Co to elastyczność cenowa podaży?
- Metody pomiaru elastyczności cenowej podaży,
- Elastyczność cenowa podaży interpretacja, rodzaje, wskaźniki,
- Najlepszy wskaźnik elastyczności cenowej podaży dla przedsiębiorstw?
- Czynniki wpływające na elastyczność cenową podaży,
- Jak producent może zwiększyć elastyczność cenową podaży?
Co to elastyczność cenowa podaży?
Elastyczność – bada intensywność reakcji jednej zmiennej na skutek zmian drugiej zmiennej:
Elastyczno\grave{s} \grave{c} =\frac{\% zmiana\ ilo\grave{s} ci}{\% zmiana\ ceny}
Elastyczność cenowa podaży jest miarą stosowaną w ekonomii w celu przedstawienia reakcji (elastyczności) producenta i ilości dostarczanego dobra lub usług na zmianę ceny badanego dobra.
- mierzy wrażliwość wielkości podaży na zmianę ceny badanego dobra,
- jest to procentowa zmiana wielkości podaży przez procentową zmianę ceny,
- w przeciwieństwie do elastyczności cenowej popytu w elastyczności cenowej podaży nie stosujemy wartości bezwzględnej, ponieważ nie doświadczymy tu wyników ujemnych.
Elastyczność cenowa podaży z angielskiego „Price Elasticity of Supply” jest oznaczana w ekonomii skrótem EPS, PES lub ES
Metody pomiaru elastyczności cenowej podaży
Do mierzenia elastyczności cenowej podaży najczęściej stosowana jest metoda procentowa, ponieważ jest to metoda najmniej złożona. Niestety, wyniki są bardziej ogólne niż przy zastosowaniu drugiej metody.
Drugą nie tak często wykorzystywaną metodą jest metoda łukowa. Wzór jest skomplikowany w porównaniu do metody procentowej, ale w zamian otrzymujemy dokładniejszy wynik.
Metoda procentowa (procentowa elastyczność cenowa podaży)
Procentowa elastyczność cenowa podaży wzór:
E_{PS}=\frac{\% \Delta Q}{\% \Delta P}
- %ΔQ – procentowa zmiana wielkości podaży;
- %ΔP – procentowa zmiana ceny badanego dobra.
Metoda łukowa (łukowa elastyczność cenowa podaży)
łukowa elastyczność cenowa podaży wzór:
E_{PS}=\frac{Q_{2}-Q_{1}}{Q_{2}+Q_{1}} :\frac{P_{2}-P_{1}}{P_{2}+P_{1}}
- P1 – cena początkowa,
- P2 – cena końcowa,
- Q1 (lub QD1) – wielkość popytu początkowa,
- Q2 (lub QD2) – wielkość popytu końcowa.
Elastyczność cenowa podaży interpretacja, rodzaje, wskaźniki
Kolejnym podobieństwem między elastycznością cenową popytu a elastycznością cenową podaży jest możliwość określenia stopnia elastyczności podaży po nachyleniu krzywej. Im bardziej płaska krzywa podaży, tym większa elastyczność, czyli pozioma krzywa podaży jest doskonale elastyczna. Natomiast dla pionowej krzywej podaży jest doskonale nieelastyczna.
Elastyczność cenowa podaży zawiera się w przedziale EPD <0, + ∞)
EPS = ∞ – podaż doskonale elastyczna cenowo
Podaż doskonale elastyczna cenowo występuje, gdy EPS jest równa nieskończoność. Oznacza to, że wielkość podaży jest nieskończona przy danej cenie, ale przy jakiejkolwiek zmianie ceny badanego dobra, wielkość podaży może spaść do zera.
- Brak reakcji ceny badanego dobra na zmianę wielkości podaży.
Czasem można spotkać oznaczenia osi z matematyki, czyli oś P nazywana jest rzędną, natomiast oś Q nazywana jest odciętą.
EPS > 1 – podaż elastyczna cenowo (względnie elastyczna cenowo)
Podaż elastyczna cenowo charakteryzuje się większym procentowym wzrostem podaży niż procentowym wzrostem ceny.
- gdy cena wzrośnie o 10%, to wielkość podaży wzrośnie o więcej niż 10%,
- gdy cena spadnie o 10%, to wielkość podaży spadnie o więcej niż 10%.
EPS = 1 – podaż jednostkowa, jedynkowa, proporcjonalna, neutralna cenowo
Podaż jednostkowa cenowo charakteryzuje się tym, że cena badanego dobra oraz wielkość podaży zmieniają się o taki sam procent.
- gdy nastąpi wzrost ceny o 10%, to wielkość podaży również wzrośnie o 10%;
- gdy nastąpi wzrost wielkości podaży o 10%, to cena również wzrośnie o 10%.
W wielu opracowaniach można przeczytać, że krzywa podaży musi wychodzić z początku układu współrzędnych pod kątem tg ⍺ 45°. Jest to nieprawda. Jeżeli krzywa podaży wychodzi z początku układu współrzędnych obojętnie, pod jakim kątem to wskaźnik jest równy 1, czyli mamy do czynienia z podażą jednostkową.
EPS < 1 – podaż nieelastyczna cenowo (względnie nieelastyczna cenowo)
Podaż nieelastyczna cenowo charakteryzuje się mniejszym procentowym wzrostem podaży niż procentowym wzrostem ceny.
- gdy cena wzrośnie o 10%, to wielkość podaży wzrośnie o mniej niż 10%;
- gdy cena spadnie o 10%, to wielkość podaży spadnie o mniej niż 10%.
EPS = 0 – Podaż doskonale nieelastyczna cenowo (podaż sztywna cenowo)
Podaż doskonale nieelastyczna cenowo oznacza, że nie występuje zmiana podaży po wystąpieniu zmiany ceny badanego dobra.
- Brak reakcji wielkości podaży na zmianę ceny badanego dobra.
Najlepszy wskaźnik elastyczności cenowej podaży dla przedsiębiorstw?
Przedsiębiorstwom zależy na tym, aby elastyczność cenowa podaży była wysoka, ponieważ oznacza to, że szybko reaguje na zmianę ceny i warunków rynkowych. A co za tym idzie przedsiębiorstwo, jest bardziej konkurencyjne i pozwala na generowanie większych przychodów i zysków.
Czynniki wpływające na elastyczność cenową podaży:
Czynniki, które powinny kontrolować przedsiębiorstwa, aby być bardziej konkurencyjnymi.
Dostępność surowców
Dostępność może być ograniczona, jak na przykład w przypadku wydobycia ropy gdzie niezależnie od ceny koncerny nie są w stanie wydobywać więcej.
Długość i złożoność produkcji
Produkcja mniej złożona, czyli taka, która wymaga mniej wyspecjalizowanego sprzętu, mniej wyspecjalizowanych pracowników oraz jest mniej czasochłonna, cechuje się większą elastycznością.
Mobilność czynników produkcji
Łatwość, z jaką producent wytwarzający jedno dobro może przeznaczyć swoje zasoby na produkcję innego dobra, na które aktualnie jest popyt. Oczywiście im wyższa możliwość przemieszczania zasobów tym elastyczność cenowa podaży jest bardziej elastyczna.
Czas na reakcję
Wraz ze wzrostem czasu na reakcję producenta na zmianę ceny wzrasta jego elastyczność cenowa podaży. W krótkim okresie czasu producent może zwiększyć jedynie pracę, jednakże również samo zwiększenie pracy może być hamowane przez inne czynniki jak na przykład brak surowców.
Natomiast w długim okresie można zwiększyć wszystkie czynniki.
Zapasy
Przedsiębiorstwo, które posiada zapasy towarów, materiałów lub innego potrzebnego dobra jest w stanie szybciej zareagować na zmianę popytu na rynku.
Wolne lub nadmierne moce produkcyjne
Producent, który ma wolne (niewykorzystane) moce produkcyjne może szybko reagować na zmianę popytu na rynku. Im więcej wolnych mocy produkcyjnych tym elastyczność cenowa charakteryzuje się wyższą elastycznością.
Jak producent może zwiększyć elastyczność cenową podaży?
Działania, które pozwolą producentowi zwiększyć cenową elastyczność podaży:
- tworzenie wolnych lub nadmiernych mocy produkcyjnych;
- stosowanie najnowszych technologii;
- utrzymywanie optymalnego poziomu zapasów;
- opracowanie bardziej wydajnych systemów magazynowania;
- polepszanie systemów dystrybucji;
- zwiększanie umiejętności pracowników, a co za tym idzie zwiększenie ich elastyczności;
- umiejscowienie produkcji w pobliżu rynku zbytu.